Ηλεκτρονικά τιμολόγια και POS παντού – Όλα όσα θα αλλάξουν στη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών

Ψηφιακά τιμολόγια και POS παντού είναι ορισμένες από τις αλλαγές που προωθούνται για την πάταξη της φοροδιαφυγής

Ποιοι επαγγελματίες θα έχουν την υποχρέωση να τηρούν ψηφιακό πελατολόγιο, το οποίο θα διασταυρώνεται με τα δηλωθέντα εισοδήματά τους και τις τραπεζικές καταθέσεις τους. Ξεκινούν και εντατικοί έλεγχοι από την ΑΑΔΕ σε 3,8 εκατ. φορολογουμένους, οι οποίοι δηλώνουν εισοδήματα έως 10.000 ευρώ, αλλά εμφανίζουν υψηλές δαπάνες διαβίωσης.

Σε ασφυκτικό ελεγκτικό κλοιό από τη φορολογική διοίκηση θα βρεθούν 1 εκατομμύριο ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι από τις αρχές του 2024 με τις αλλαγές που δρομολογούνται στο καθεστώς φορολόγησής τους. Βάση των παρεμβάσεων, οι οποίες θα ενσωματωθούν στο φορολογικό νομοσχέδιο του φθινοπώρου, θα αποτελέσει η μελέτη του ΙΟΒΕ, που περιλαμβάνει προτάσεις σχετικά με τη φορολογία των ελεύθερων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων και έχει παραδοθεί στο νέο οικονομικό επιτελείο.

Με επτά στους δέκα επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους να δηλώνουν στην εφορία εισοδήματα κάτω από 10.000 ευρώ, σχεδιάζονται σημαντικές αλλαγές που θα μπλοκάρουν τις διόδους φοροδιαφυγής. Σημαντικές ανατροπές αναμένεται να υπάρξουν στον έλεγχο των δαπανών που εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα με αποτέλεσμα να περιορίζεται η φορολογική επιβάρυνση, ενώ οι παρεμβάσεις θα συνδυαστούν με κίνητρα προς τους επαγγελματίες -που συνιστούν τη «ραχοκοκαλιά» της ελληνικής οικονομίας- ώστε να δηλώνουν τους πραγματικούς τζίρους στην εφορία. Πολύτιμο εργαλείο για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής θα αποτελέσει και η αξιοποίηση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας myData στη διενέργεια ηλεκτρονικών διασταυρώσεων και φορολογικών ελέγχων για τον εντοπισμό περιπτώσεων απόκρυψης φορολογητέων εσόδων και εισοδημάτων.

Παρεμβάσεις

Οι παρεμβάσεις που σχεδιάζονται είναι οι ακόλουθες:

• Περιορισμός της δυνατότητας έκπτωσης των δαπανών από τα ακαθάριστα έσοδα. Θα αναγνωρίζονται προς έκπτωση από το εισόδημα μόνο οι δαπάνες που εγγράφονται στο myDATA.
• Αλλαγή των μοναδικών συντελεστών καθαρού κέρδους, ώστε να περιοριστεί η δυνατότητα μείωσης των καθαρών κερδών.
• Αύξηση των φορολογικών ελέγχων -ειδικά στους τραπεζικούς λογαριασμούς- των ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολουμένων.
• Επέκταση και υποχρεωτική χρήση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Σήμερα, μια χώρα για να εφαρμόσει την ηλεκτρονική τιμολόγηση, πρέπει να ζητήσει από την Ε.Ε. να παρεκκλίνει από τους όρους που προβλέπονται σε κοινοτικό επίπεδο. Με τη νέα οδηγία, που θα εφαρμοστεί και στη χώρα μας, δεν θα απαιτείται προηγούμενη άδεια, καθώς θα είναι υποχρεωτική για όλους. Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα οι απώλειες ΦΠΑ φτάνουν στα 5,35 δισ. ευρώ τον χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι χάνεται σχεδόν ένα στα τρία ευρώ που θα μπορούσαν να εισπραχθούν. Η χώρα μας βρίσκεται στη δεύτερη θέση στην Ε.Ε. μετά τη Ρουμανία, ενώ πιο κάτω βρίσκονται η Μάλτα και η Ιταλία.
• Υποχρέωση γιατρών, δικηγόρων και άλλων ελεύθερων επαγγελματιών να τηρούν ψηφιακό πελατολόγιο, το οποίο θα μπορεί άμεσα να διασταυρώνεται με τα δηλωθέντα εισοδήματα και τις τραπεζικές καταθέσεις του επαγγελματία. Η καθιέρωση του ψηφιακού δελτίου αποστολής θα εφαρμοστεί υποχρεωτικά εντός του 2024. Οι επαγγελματίες θα πρέπει να τηρούν ψηφιακό πελατολόγιο, ώστε να είναι διαθέσιμο στον έλεγχο και να συγκρίνεται με τα δηλωθέντα εισοδήματα. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα λογιστικό πρόγραμμα που θα είναι ανοιχτό κατά τη διάρκεια λειτουργίας της επαγγελματικής εγκατάστασης και θα είναι διασυνδεδεμένο με το Τaxis, προκειμένου να μην μπορεί να παραβιαστεί και να αλλοιωθούν τα δεδομένα.
• Υποχρεωτική χρήση POS σε όλη την αγορά και σε όλη τη χώρα και υποχρεωτική πληρωμή με «πλαστικό χρήμα» των υπηρεσιών που παρέχουν επαγγελματίες κλάδων με ροπή προς υψηλή φοροδιαφυγή, όπως είναι οι γιατροί, οι δικηγόροι, οι ηλεκτρολόγοι, οι υδραυλικοί κ.ά.

Εντατικοί έλεγχοι

Ταυτόχρονα, εντατικοποιούνται οι έλεγχοι και οι διασταυρώσεις που έχει ξεκινήσει η ΑΑΔΕ σε 3,8 εκατ. φορολογουμένους που δηλώνουν στην Εφορία εισοδήματα έως 10.000 ευρώ. Υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι και εκμεταλλευόμενοι ταξί είναι οι πρώτοι που θα περάσουν από το μικροσκόπιο της εφορίας, με την ΑΑΔΕ να αναζητεί όσους κρύβουν τα πραγματικά τους εισοδήματα, έχουν αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας ή οι δαπάνες διαβίωσής τους δεν δικαιολογούνται από τα εισοδήματα που εμφανίζουν στις φορολογικές δηλώσεις τους.

Οι ελεγκτές «ξεσκονίζουν» τις φορολογικές δηλώσεις των επαγγελματιών, τις επιστροφές φόρου που έχουν λάβει, τα έξοδα που εμφανίζονται στο myDATA, τα περιουσιακά στοιχεία τους και τις δαπάνες διαβίωσης.

Όσοι εντοπιστούν με περιουσιακά στοιχεία ή δαπάνες διαβίωσης που δεν δικαιολογούνται από τα εισοδήματα που έχουν δηλώσει θα λαμβάνουν «ραβασάκι» από την ΑΑΔΕ, η οποία θα τους έχει «ράψει κοστούμι» με έξτρα φόρους και πρόστιμα. Σημειώνεται ότι η χρήση των έμμεσων τεχνικών ελέγχου οδηγεί στον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος του φορολογουμένου μέσω της ανάλυσης της οικονομικής του κατάστασης, κάνοντας χρήση πληροφοριών από διάφορες πηγές, πέρα από τη δήλωση και τα επίσημα βιβλία και στοιχεία του. Ενεργοποιούνται κυρίως σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν:

• Αδικαιολόγητη αύξηση περιουσιακών στοιχείων.
• Δαπάνες που δεν δικαιολογούνται από τα δηλωθέντα εισοδήματα (ατομικά ή/και οικογενειακά των φυσικών προσώπων).
• Υποψία/ένδειξη ότι το πραγματικό εισόδημα είναι μεγαλύτερο του δηλωθέντος.
• Ζημιογόνο αποτέλεσμα που δηλώνεται από φυσικά πρόσωπα-μέλη εταιρειών.

Κατά την εφαρμογή των έμμεσων τεχνικών ελέγχου, στην πράξη διενεργούνται ταυτόχρονα δύο είδη ελέγχου. Διενεργείται κατ’ αρχήν τακτικός έλεγχος φορολογίας εισοδήματος με τον συνήθη τρόπο, δηλαδή ελέγχονται οι πηγές προέλευσης των εισοδημάτων, η ορθή απεικόνισή τους στις φορολογικές δηλώσεις και στα λογιστικά βιβλία (σε περίπτωση άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας) και η ορθή έκπτωση δαπανών, αλλά και έλεγχος με τεκμαρτές δαπάνες. Στη μάχη από τον Οκτώβριο μπαίνει σε πλήρη λειτουργία και η αίθουσα επιχειρήσεων της ΑΑΔΕ με 100 υπαλλήλους, οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα παράλληλης ζωντανής σύνδεσης με έως και 300 ελεγκτές.